İŞ KAZASININ TANIMI
İş kazasının tanımı:
İş kazasının tanımı 5510 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinde belirtilmiş olup bu maddeye göre iş kazası,
a-) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b-) işveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle,
c-) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yer gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d-) Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı ( İş. Kanunu. md.74) gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e-) Sigortalıların (4/a kapsamında sayılan), işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş geliş sırasında meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan benden ya da ruhen özre uğratan olaydır. Bu tanımlar aşağıda geniş bir şekilde açıklanmıştır.
a-) Sigortalının (4/a kapsamında sayılan) işyerinde bulunduğu sırada,
Yukarıda a hükmünde belirtilen iş yeri 5510 sayılı kanunun 11 inci maddesindeki “sigortalı sayılanların maddi olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yerlerdir”.
İşyerinde “üretilen mal veya verilen hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler, dinlenme, çocuk emzirme yemek, uyku, yıkama, muayene ve bakim, beden veya meslek eğitimi yerleri, avlu ve büro gibi eklentiler ile araçlar da işyerinden sayılır” hükmü esasa alındığından yasadaki bu düzenleme ile sigortalıya iş kazası yönünden geniş bir koruma sağlamıştır.
Hizmet akdine tabi çalışan (4/a kapsamında sayılan) sigortalının hangi nedenle olursa olsun işyerine ayak bastığı andan itibaren işyerini terk edeceği ana kadar geçen sürede çalışır durumda olup olmadığına bakılmaksızın işyerinde uğradığı her kaza diğer şarlarda mevut ise iş kazası sayılır.
Örneğin; sigortalının çalışma saatleri dışı öğle paydosunda düşerek ayağını kırması, sigortalının işyerinde başka bir işçi tarafından yaralanması, dışarıdan gelen yabancı bir şahıs tarafından işçiyi öldürmesi, işçinin işyerinde beyin kanaması nedeniyle felç geçirmesi, iş saati içinde meydan gelen intihar olayı, işçinin yemek yerken, dinlenme saatinde uyurken tuvalet ihtiyacını karşılarken meydana gelen kazalar iş kazası sayılır.
İşçinin yıllık iznini kullandığı sürede işyerine arkadaşlarını ziyarete geldiği zaman düşerek yaralanmasının da iş kazası sayılması gerekir.
b-) Sigortalının (4/a kapsamında sayılan) işveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla kaza geçirmesi iş kazası sayılır. Örneğin sigortalı, işyerinde işini yaparken kaza yapması işyerinde olması nedeniyle iş kazası sayıldığı gibi kaza yürütmekte olduğu iş dolayısıyla oluştuğundan bu hükme göre de iş kazası sayılır
c-) Bir işverene bağlı olarak çalışan (4/a kapsamında sayılan) sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlardaki kaza, iş yerinde meydana gelmemiş olsa dahi işverenin sigortalıyı işyeri dışında başka bir yere göndermesi veya işin gereği olarak işyeri dışına çıkması durumunda meydana gelen kaza iş kazası sayılır.
Örnek 1-) Bir elektrikçi işyerinde çalışan sigortalı işverenin talimatı ile bir müşterinin evindeki elektrik arızasını gidermeye çalışırken (elektrik akımına uğraması nedeniyle özürlü kalması veya ölmesi gibi) geçireceği kazası iş kazası sayılır. Sigortalının işin gereği işverenin talimatı ile iş yeri dışında görevlendirilmesi halinde geliş ve gidişlerde meydana gelen kazada iş kazası sayılır.
Örnek 2-) İş yerinde çalışan bir işçinin işveren tarafından alış veriş için markete göndermesi durumunda giderken veya gelirken yapacağı kaza da iş kazası sayılır.
d -) Bilindiği üzere 4857 sayılı İş Kanunun 74 üncü maddesine göre kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Kadın işçi bu süreyi hangi saatler arasında kaça bölerek kullanacağını kendi tespit eder. Yasa kadın sigortalının bu emzirme izni sırasında uğradığı kaza (emzirmeye gidiş geliş dahil) iş kazası sayılır.
e-) Sigortalıların işverence sağlanan taşıtla toplu olarak işyerine götürülüp getirilmesi dolayısıyla meyden gelen kaza iş kazası sayılmaktadır.
Örneğin sigotralıların topluca bindikleri servis aracının yolda devrilmesi sonucu sigortalılar yaralanmış veya ölmüş ise bu kaza iş kazası sayılır.
Sigortalının toplu olarak değil de işverence tahsis edilen araçla tek olarak işyerine gelip giderken yaptığı kazanın da iş kazası sayılması gerekir. Çünkü yasa toplu olarak gelip gitmeden hiç söz etmemiştir.
HTML Templates 114Görünüm